Spis Treści
1. Znaczenie odpowiednich kół w wózkach paletowych
Dobór odpowiednich kół do wózków paletowych to decyzja, która w bezpośredni sposób wpływa na komfort pracy operatora, żywotność posadzki i efektywność całego procesu transportu wewnętrznego. Wbrew pozorom, to nie tylko element eksploatacyjny – to kluczowy komponent decydujący o ciszy pracy, oporach toczenia, zużyciu powierzchni i trwałości przy obciążeniu.
W tym teście porównujemy różne typy kół – od poliuretanowych (PU) i nylonowych, po gumowe i termoplastyczne. Analizujemy ich zachowanie w realnych warunkach: na rampach, w magazynach o gładkich i chropowatych posadzkach, w chłodniach i na halach o dużym natężeniu ruchu. Celem jest pokazanie, jak dobrać koło nie tylko do wózka, ale przede wszystkim do specyfiki środowiska pracy.
2. Akustyka – cichy transport w praktyce
Hałas generowany przez paleciaki to realny problem, szczególnie w magazynach logistycznych, centrach handlowych czy halach produkcyjnych, gdzie obowiązują normy akustyczne. Z testów przeprowadzonych w 2025 roku wynika, że różnice między kołami poliuretanowymi a nylonowymi mogą sięgać nawet 8–12 dB.
Koła poliuretanowe (PU) cechują się wyjątkowo cichym toczeniem. Ich elastyczna struktura pochłania drgania i tłumi dźwięki generowane przy przejazdach po nierównościach lub fugach posadzki. W przypadku paleciaków używanych nocą lub w obiektach o wysokich wymaganiach komfortu akustycznego (np. centra dystrybucji w pobliżu stref mieszkalnych), poliuretan jest rozwiązaniem niemal idealnym.
Z kolei koła nylonowe są znacznie twardsze – ich praca generuje wyraźny, metaliczny dźwięk, szczególnie przy dużych prędkościach i na betonowych rampach. Ich zaletą jest natomiast mniejsze tarcie i większa odporność na ścieranie, co czyni je popularnym wyborem w strefach przemysłowych, gdzie hałas nie jest kluczowym czynnikiem.
Dla magazynów detalicznych czy stref konfekcjonowania warto rozważyć koła gumowe lub z termoplastycznego elastomeru (TPE), które zapewniają najniższy poziom hałasu (nawet do 60 dB przy pełnym obciążeniu 2000 kg).
3. Opory toczenia – wpływ materiału na efektywność transportu
Opór toczenia to jeden z parametrów mających największe znaczenie dla ergonomii pracy. To właśnie on decyduje, jak duży wysiłek operator musi włożyć w przemieszczenie palety. W testach laboratoryjnych wykonanych na równych i pochyłych powierzchniach wykazano, że:
-
Koła nylonowe charakteryzują się najniższym współczynnikiem tarcia (µ ok. 0,02–0,03). To oznacza, że paleciak z takim zestawem kół rusza z miejsca lekko, ale trudniej go kontrolować na rampie.
-
Koła poliuretanowe zapewniają idealny balans – lekkość toczenia przy zachowaniu dobrej przyczepności. Ich współczynnik tarcia oscyluje wokół µ = 0,04–0,06, co pozwala na bezpieczną obsługę w magazynach z lekkimi pochyłościami.
-
Koła gumowe mają wyższy opór toczenia (µ ≈ 0,07–0,09), ale gwarantują maksymalną przyczepność, co ma znaczenie przy pracy na rampach czy wózkach przewożących ładunki o wysokim środku ciężkości.
W testach praktycznych widać wyraźnie, że poliuretanowe koła są złotym środkiem – zachowują niskie opory toczenia i stabilność przy ruszaniu oraz hamowaniu, co przekłada się na niższe zmęczenie operatorów i mniejsze zużycie łożysk.
4. Ścieranie posadzki – realny koszt eksploatacji
Wybór zbyt twardych kół może prowadzić do mikropęknięć i degradacji posadzki, szczególnie w magazynach o powierzchniach epoksydowych lub żywicznych. Nylon, mimo swojej trwałości, generuje duże punktowe naciski – przez co może „zarysować” podłoże.
Poliuretan i guma natomiast działają amortyzująco. Ich struktura ogranicza uszkodzenia posadzki nawet przy częstym manewrowaniu. W magazynach o dużym natężeniu ruchu wózków, inwestycja w miękkie koła zwraca się szybko poprzez zmniejszenie kosztów napraw nawierzchni.
Ciekawostką jest, że niektóre marki – jak Blickle czy TENTE – oferują specjalne mieszanki poliuretanu o zmniejszonej abrazyjności (oznaczenie „Non-Marking”). Dzięki nim, nawet po długiej eksploatacji, na jasnych posadzkach nie pozostają ciemne ślady toczenia.
5. Trwałość i praca na rampach – ekstremalny test wytrzymałości
Rampa to najtrudniejsze środowisko dla kół paleciaka. Wymaga jednocześnie niskich oporów toczenia przy dużych siłach bocznych i dynamicznych. Z testów przeprowadzonych w warunkach magazynowych (kąt nachylenia 12°, obciążenie 2000 kg) wynika:
-
Koła nylonowe – najmniej przyczepne, narażone na poślizg i drgania. Po 100 cyklach zauważono mikrospękania bieżni.
-
Koła gumowe – wysoka przyczepność, ale szybkie zużycie bieżni (po 250 cyklach zauważalne spłaszczenia).
-
Koła poliuretanowe (PU) – najlepszy kompromis: minimalne ślizganie, brak pęknięć po 500 cyklach testowych.
-
Koła z żeliwnym rdzeniem i powłoką PU – najtrwalsze rozwiązanie dla ramp stalowych i betonowych.
Warto dodać, że różne marki stosują różne twardości bieżni (Shore A 80–95). Dla ramp najlepiej sprawdzają się modele o twardości 90–92, które łączą odporność na ścieranie z elastycznością zapewniającą przyczepność.
6. Podsumowanie: które koła wybrać do paleciaka?
Typ kół | Poziom hałasu | Opory toczenia | Ścieranie posadzki | Trwałość na rampie |
---|---|---|---|---|
Nylonowe | Wysoki (80–85 dB) | Niskie | Wysokie | Średnia |
Poliuretanowe (PU) | Średni (65–70 dB) | Niskie | Niskie | Wysoka |
Gumowe | Niski (60–65 dB) | Wysokie | Niskie | Średnia |
TPE / Soft-PU | Bardzo niski (58–62 dB) | Średnie | Bardzo niskie | Średnia |
Jeżeli priorytetem jest cisza i ochrona posadzki – poliuretan lub TPE będą najlepszym wyborem. Dla zastosowań przemysłowych, gdzie liczy się lekkość toczenia i odporność, nylon nadal ma swoje miejsce. Natomiast w logistyce spożywczej czy w halach z rampami – nie ma lepszej opcji niż koła z rdzeniem metalowym i bieżnią PU.
Jakie koła są najcichsze do paleciaka?
Koła poliuretanowe (PU) i TPE zapewniają najniższy poziom hałasu – nawet do 60 dB przy pełnym obciążeniu. Idealne do magazynów detalicznych i hal, gdzie komfort akustyczny ma znaczenie.
Które koła najmniej niszczą posadzkę?
Koła gumowe oraz z miękkiego poliuretanu (Soft-PU) minimalizują ryzyko zarysowań i śladów toczenia. Są polecane do posadzek epoksydowych i żywicznych.
Jakie koła sprawdzają się na rampach?
Najlepsze rezultaty uzyskano dla kół z metalowym rdzeniem i bieżnią PU o twardości Shore 90–92. Zapewniają przyczepność i trwałość.
Czy nylonowe koła są trwałe?
Tak, ale głównie na gładkich, twardych powierzchniach. Nie nadają się na rampy i do wilgotnych środowisk, gdzie mogą tracić przyczepność.
Jak często wymieniać koła w paleciaku?
W zależności od intensywności pracy – co 12–24 miesiące. Regularna kontrola bieżni i łożysk przedłuża ich żywotność.